Πεζοπορία στα χιόνια - Τι να προσέξετε

Η πεζοπορία στα χιόνια μπορεί να είναι απίστευτα απολαυστική αρκεί να κάνει κανείς μια ελάχιστη προετοιμασία. Το ότι η θερμοκρασία έχει πέσει και κάνει κρύο δεν θα πρέπει να είναι αποτρεπτικό για να κάνετε μια βόλτα στη φύση. Ναι, οι μέρες είναι πιο μικρές, ο ήλιος κρύβεται συχνά πίσω από τα σύννεφα, τα μονοπάτια είναι λασπωμένα και καμιά φορά φυσάει τόσο δυνατά που δεν μπορείς να κάνεις ούτε βήμα. Όπως έλεγε όμως και ο διάσημος ορειβάτης Kevin Muir (1838-1914) : "Από όλα τα μονοπάτια που επιλέγεις στη ζωή, φρόντισε μερικά να είναι μες τη λάσπη". Σίγουρα είναι πιο εύκολο να χάσει κανείς το ενδιαφέρον του για πεζοπορία το χειμώνα, γιατί οι συνθήκες είναι αρκετά πιο δύσκολες από το καλοκαίρι. Το καλοκαίρι με ένα ζευγάρι αθλητικά και ένα κοντομάνικο είσαι έξω και περπατάς, δεν χρειάζεσαι κάτι άλλο. Διαβάστε μερικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να απολαύσετε μια χειμωνιάτικη βόλτα στο βουνό.

1. Ελέγξτε ότι το μονοπάτι είναι ανοιχτό

Πολλά μονοπάτια κλείνουν το χειμώνα είτε από το χιόνι, είτε από κατολισθήσεις λόγω βροχών είτε από τα αγριόχορτα και τα βάτα. Ειδικά τον τελευταίο καιρό λόγω covid, τα μονοπάτια δεν καθαρίζονται και δεν συντηρούνται από τους τοπικούς συλλόγους τόσο συχνά όσο προ-covid. Εάν σκοπεύετε να πεζοπορήσετε σε ένα μονοπάτι το χειμώνα, ελέγξτε πρώτα ότι το μονοπάτι είναι ανοικτό. Την πληροφορία αυτή θα χαρούν να σας τη δώσουν οι τοπικοί ορειβατικοί και πεζοπορικοί σύλλογοι. Επίσης, μπορείτε να βρείτε πολλά φανταστικά μονοπάτι από το wikiloc, όπου πεζοπόροι ανεβάζουν τις αγαπημένες τους διαδρομές και θα δείτε αξιολογήσεις, σχόλια για το μονοπάτι κλπ.

2. Δώστε προσοχή στην ώρα που δύει ο ήλιος

Όπως είπαμε και πιο πάνω, οι μέρες είναι πολύ μικρές το χειμώνα και καλό είναι να ξεκινήσετε νωρίς την πεζοπορία σας για να μην σας πιάσει το βράδυ. Υπολογίστε το μήκος και τη διάρκεια της πεζοπορίας και λάβετε υπόψη σας ότι ο χρόνος μπορεί να επιμηκυνθεί πολύ λόγω χιονιού, κλειστών περασμάτων, κατολισθήσεων ή άλλων απρόοπτων. Αν ο καιρός είναι παγωμένος, υπολογίστε ότι το περπάτημά σας στο χιόνι και τον πάγο θα είναι πολύ αργό. Για αυτό φροντίστε να ξεκινήσετε νωρίς την πεζοπορία σας. Διαβάστε παλιότερο άρθρο μας για να υπολογίζετε σωστά το χρόνο πεζοπορίας σας. Ένα άλλο θέμα που πρέπει να προσέξετε σε μια ορεινή πεζοπορία είναι ο προσανατολισμός του μονοπατιού. Αν περπατάτε σε μονοπάτι που έχει ανατολικό προσανατολισμό να περιμένετε ότι θα σκοτεινιάσει πιο γρήγορα σε εκείνη την πλευρά του βουνού. Αντίθετα, αν το μονοπάτι δυτικό προσανατολισμό (δηλαδή κοιτάει προς τη δύση) τότε θα έχετε φως μέχρι να εξαφανιστεί ο ήλιος από τον ορίζοντα. Φροντίστε επομένως να βρίσκεστε σε μονοπάτι δυτικού προσανατολισμού αν θέλετε να εκμεταλλευτείτε και το τελευταίο φως του ήλιου. Εκτός όμως από το φως που χαρίζει ο ήλιος, χαρίζει και ζέστη. Σε ένα μονοπάτι που κοιτάει τη δύση, αν υπάρχει πάγος θα λιώσει πιο γρήγορα από ότι σε ένα ανατολικό μονοπάτι. Έτσι, τα δυτικά μονοπάτια έχουν και άλλο ένα πλεονέκτημα το χειμώνα: είναι πιο ασφαλή για πεζοπορία σε συνθήκες παγετού και συνήθως είναι πιο ευχάριστα για τον πεζοπόρο αφού τα χτυπάει ο ήλιος περισσότερη ώρα. Έχετε υπόψη σας ότι μόλις ο ήλιος χαθεί, η θερμοκρασία πέφτει ταχύτατα το χειμώνα.

3. Χρησιμοποιήστε μπατόν πεζοπορίας

Τα μπατόν πεζοπορίας αυξάνουν την ισορροπία σας γιατί προσθέτουν ένα επιπλέον σημείο στήριξης. Τα 2 σημεία στήριξης (τα πόδια σας) γίνονται 3 (συνήθως το ένα μπατόν είναι στον αέρα όταν το άλλο βρίσκεται στο έδαφος). Αυτό αυξάνει πολύ την ασφάλεια σας σε μια χειμερινή πεζοπορία όπου το μονοπάτι μπορεί να είναι γλιστερό, λασπώδες και πιθανόν λίγο επικίνδυνο. Εκτός αυτού, σε μια πολύωρη πεζοπορία, τα μπατόν μεταφέρουν ένα μέρος της κόπωσης στα χέρια και έτσι τα πόδια σας κουράζονται λιγότερο. Τα μπατόν πεζοπορίας είναι μια καλή αγορά που αξίζει να επενδύσετε αν σας αρέσουν οι πεζοπορίες και η εξερεύνηση ορεινών μονοπατιών!

4. Να είστε πάντα με παρέα

Ακόμα και όταν ο καιρός είναι καλός, το πρωτόκολλο λέει ότι "πεζοπορία μόνος απαγορεύεται". Ο λόγος είναι ότι απρόοπτα μπορεί να συμβούν ακόμα και σε μια βόλτα στο γειτονικό λόφο (ένα στραμπούληγμα, μια αγέλη από αδέσποτους σκύλους, μια τροφική δηλητηρίαση κλπ) που μπορεί να σας καθυστερήσουν. Ακόμα και αν είστε λάτρης της solo πεζοπορίας, φροντίστε να είστε πάντα μαζί με 2-3 φίλους. Με παρέα θα περάσετε και καλύτερα!

5. Έχετε μαζί σας λίγα σνακ και πολύ νερό

Μια χειμερινή πεζοπορία στα χιόνια απαιτεί από το σώμα σας πολλές θερμίδες χωρίς να το καταλαβαίνετε. Ο οργανισμός απαιτεί περισσότερη ενέργεια για να παραμείνει ζεστός ενώ ταυτόχρονα η ύπαρξη χιονιού κάνει την πεζοπορία πιο κουραστική. Αυτοί οι 2 λόγοι έχουν ως αποτέλεσμα την γρηγορότερη εξάντληση του οργανισμού. Επειδή όμως ο καιρός είναι κρύος και η εφίδρωση λιγότερη, πολλές φορές δεν το καταλαβαίνουμε ότι έχουμε κουραστεί ή έχουμε αφυδατωθεί. Για αυτό θα πρέπει να έχετε μαζί σας μερικά σνακ (ξηρούς καρπούς, σταφίδες, ενεργειακές μπάρες κλπ) και τα παγούρια σας γεμάτα νερό. Το νερό κρατάει τον οργανισμό ενυδατωμένο και μειώνει την περίπτωση υποθερμίας. Εκτός από το νερό μπορείτε να έχετε μαζί σας ένα θερμός με ζεστό τσάι το οποίο είναι τέλειο για μια χειμωνιάτικη βόλτα στο βουνό, γιατί ενυδατώνει και ζεσταίνει.

6. Ντυθείτε σωστά (σαν κρεμμύδι)

Ο σωστός outdoor ρουχισμός για μια απολαυστική χειμερινή πεζοπορία στο χιόνι αποτελείται από:

1. Ισοθερμικό εσώρουχο (base layer) - το ρούχο αυτό φοριέται κολλητά στο κορμί και ο ρόλος του είναι να απομακρύνει γρήγορα τον ιδρώτα προς το επόμενο ρούχο. Συνήθως είναι πολυεστερικό ύφασμα ή μάλλινο merino που κρατάνε τη ζέστη αλλά διώχνουν την υγρασία (υδρόφοβα).
2. Ένα fleece (mid layer) - To fleece προσφέρει την απαραίτητη ζέστη και είναι αυτό που αποτελεί το κύριο μέσο μόνωσης από το κρύο.
3. Ορειβατικό παντελόνι - Ένα καλό χειμερινό ορειβατικό παντελόνι είναι αδιάβροχο εξωτερικά, παρέχει καλή διαπνοή και έχει εσωτερική επένδυση fleece για μόνωση από το κρύο.
4. Αντιανεμικό/Αδιάβροχο μπουφάν (shell layer) - Η εξωτερική σας προστασία από βροχή και αέρα. Επιλέξτε ένα μπουφάν το οποίο να παρέχει καλή αδιαβροχοποίηση και αντοχή στον αέρα και προσέξτε να έχει καλή διαπνοή ώστε να μην ιδρώνετε.
5. Παπούτσια/μποτάκια trekking - Επιλέξτε ορειβατικά μποτάκια με τις εξής ελάχιστες προδιαγραφές: σόλα vibram και μεμβράνη gore-tex ή καλύτερη. Φροντίστε να περπατήσετε μερικά χιλιόμετρα κοντά στο σπίτι σας όταν τα αγοράσετε και μην περιμένετε να τα χρησιμοποιήσετε για πρώτη φορά στο βουνό γιατί μπορεί να σας "χτυπήσουν".

Αποφύγετε τα βαμβακερά υφάσματα γιατί είναι υδρόφιλα και αν βραχούν (που θα βραχούν από το χιόνι που λιώνει!) δεν στεγνώνουν με τίποτα και δεν σας παρέχουν καμία μόνωση από το κρύο. Ακόμα και αν υπολογίζετε ότι δεν θα χρειαστείτε γάντια ή σκούφο, είναι χρήσιμο να τα έχετε μαζί σας. Ο καιρός στο βουνό αλλάζει και μετά από λίγη ώρα στα χιόνια ή στον κρύο αέρα, τα μέρη του σώματος που παρέμειναν εκτεθειμένα στο κρύο, θα χρειαστούν λίγη ζέστη. Καλό είναι να έχετε μαζί σας ένα ζευγάρι γάντια, ένα σκούφο, ένα μαντήλι λαιμού (τύπου buff ή had) και γκέτες πεζοπορίας αν σκοπεύετε να βυθιστείτε στα χιόνια. Γενικά, το μυστικό στις χειμερινές πεζοπορίες είναι να παραμείνετε ζεστός και στεγνός.

7. Αδιαβροχοποίηση

Αδιαβροχοποιήστε ότι μπορείτε για να προστατέψετε τα πράγματά σας από το χιόνι και το νερό. Εκτός από το σωστό αδιάβροχο ρουχισμό που θα σας προστατέψει από βροχή και χιόνι, θα πρέπει να προστατέψετε και τα υπόλοιπα είδη camping και τυχόν gadgets που μπορεί να έχετε μαζί σας. Φροντίστε να έχετε μαζί σας ένα αδιάβροχο κάλυμμα σακιδίου ή/και αδιάβροχους σάκους για το κινητό σας, το gps, το χάρτη σας, τα κιάλια σας ή άλλο εξοπλισμό που αν βραχεί θα σας κάνει τη ζωή δύσκολη. Κάποια σπρέι αδιαβροχοποίησης και κρέμες εμποτισμού (συνήθως με κερί μέλισσας για δερμάτινα μποτάκια) αυξάνουν την αδιαβροχοποίηση χωρίς να χαλάνε τη διαπνοή του ρούχου ή του παπουτσιού.